| Visuele Deepsky Sterrenkunde in Nederland en België | Kijk ook eens op www.sterrenkunde.nl |
|
Objecten lijsten
Door de eeuwen heen zijn vele duizenden deepsky objecten ontdekt en genummerd. Sommigen hiervan zijn erg mooi, terwijl anderen minder bijzonder zijn. Al de ontdekte objecten zijn in catalogi opgenomen. De twee belangrijkste catalogi zijn de Messier catalogus en de NGC/IC catalogus. Deze worden hieronder behandeld. Naast catalogi bestaan er ook object lijsten. Dit zijn selecties van objecten welke interessant zijn om te bekijken. Op die manier kun je dus de duizenden minder interessante objecten omzeilen. De bekendste van deze lijsten worden hier ook behandeld. De bekendste catalogus is de Messier catalogus. Deze catalogus bevat 110 objecten waarvan de meeste mooi en vrij helder zijn. Beginnende waarnemers bekijken vaak objecten uit deze lijst. Op deze website staat echter een artikel genaamd De mooiste 10 objecten aan de sterrenhemel met elke sterrenkijker op elke avond. Hierin staan mooie objecten waar iedere beginner mee aan de slag kan. Daarna kun je op zoek gaan naar mooie objecten uit de lijsten die hieronder behandeld worden. Maar iedereen is natuurlijk vrij zelf te bepalen welke objecten hij/zij gaat bekijken. Sommigen stellen zich ten doel alle objecten uit een objecten lijst te bekijken, anderen gaan zelf na welke objecten mooi zullen zijn. Op deze pagina behandelen we alleen de catalogi en lijsten waarin allerlei "nevelachtige objecten" zijn opgenomen. Dit zijn alle soorten deepsky objecten die licht uistralen er niet als een ster uitzien. Hieronder vallen daarom niet: dubbelsterren, variabele sterren en donkere nevels. Voor iedere soort deepsky object bestaan er aparte catalogi en lijsten. Deze worden niet op deze pagina behandeld, maar op de pagina's van de verschillende soorten deepsky objecten. De Messier catalogus Dit is de bekendste catalogus van deepsky objecten en de eerste die beginnende waarnemers zullen doornemen. Hij is opgesteld door Charles Messier, een Franse astronoom uit de 18e eeuw die veel op zoek is geweest naar kometen. Bij zijn zoektocht naar kometen kwam hij veel objecten tegen die niet bewogen en dus geen kometen konden zijn. Deze objecten gaf hij een nummer en zo ontstond de Messier catalogus. De catalogus bestaat uit 110 objecten. Hoewel de Messier catalogus de helderste objecten aan de sterrenhemel bevat, zijn niet alle objecten zichtbaar met een 7cm beginners sterrenkijker. Sommige objecten zijn pas zichtbaar in een 11,5cm beginners sterrenkijker. Alle objecten zijn zichtbaar uit Nederland, hoewel sommigen heel laag aan de horizon staan. Bijbehorende links: SEDS Messier Database - Hier is veel informatie te vinden over alle Messier objecten, zowel wetenschappelijk als een korte visuele beschrijving. Excel sheet van de Messier catalogus - Een lijst van alle Messier objecten, gesorteerd op Rechte klimming. PDF bestand van de Messier catalogus - Een lijst van alle Messier objecten, gesorteerd op Rechte klimming. Opgeslagen in PDF formaat. VVS Deepsky Messier project - Beschrijf alle Messier objecten en ontvang een certificaat van de Belgische deepsky werkgroep!
De zeer belangrijke “New General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars” (NGC) van 7840 objecten werd in 1888 gepubliceerd door John Dreyer. De catalogus is een bundeling van alle nevelachtige objecten die tot dan toe door verschillende astronomen waren ontdekt. Het overgrote deel van deze objecten waren al eerder benoemd door John Herschel in de door hem in 1864 gepubliceerde “General Catalogue of Nebulae”. Deze catalogus was het werk van hemzelf en zijn toen al overleden vader William Herschel. In 1895 en 1908 heeft Dreyer nog 2 uitbreidingen op de NGC catalogus gepubliceerd, de “Index Catalogues” (IC). Hierdoor kwam het totale aantal objecten op 13.226. De NGC/IC catalogus bevat 13.226 objecten langs zowel het noordelijk als het zuidelijk halfrond. Vanuit Nederland is daarom een groot gedeelte van deze objecten niet te zien. Hoewel in theorie praktisch alle 7840 objecten van de NGC catalogus met een 30cm sterrenkijker te zien moeten zijn, zal bijna niemand zich hier aan wagen. Het overgrote deel van de IC catalogus is visueel niet waarneembaar. Deze zijn zeer zwak en fotografisch ontdekt. Om wijs te worden uit de enorme hoeveelheid objecten zijn er een aantal interessante selecties ontwikkeld, waarvan velen al zichtbaar zijn in een 15cm sterrenkijker. Deze worden hieronder behandeld. Bijbehorende links: NGC/IC Project - Project om de gehele NGC/IC catalogus te identificeren en waar te nemen. Hier is een geheel gecorrigeerde versie van de catalogus te vinden. NGC/IC lijst in Excel formaat De Caldwell lijst Tijdens zijn zoektocht naar kometen ontdekte Charles Messier veel deepsky objecten. Aangezien hij de sterrenhemel niet stelselmatig langsging, miste hij echter ook een aantal mooie deepsky objecten. De mooiste van deze gemiste objecten zijn door de bekende Engelse sterrenkunde popularisator Patrick Caldwell-Moore zo’n 10 jaar geleden in een lijst gezet. Deze lijst bestaat uit 109 objecten en staan zowel aan het noordelijk halfrond als aan het zuidelijk halfrond. Een gedeelte van deze objecten zijn dan ook niet vanuit Nederland en België te zien. Bijbehorende links: Astronomy League Caldwell list - Alle objecten uit de Caldwell lijst De Herschel 400 lijst Deze lijst bestaat uit 400 mooie objecten uit de NGC catalogus en is bedacht door een aantal Amerikaanse amateur astronomen. De lijst is bedoeld als volgende stap als alle Messier objecten al gezien zijn. De lijst is vernoemd naar William Herschel, de ontdekker van vele van deze objecten. Bijbehorende links: Astronomy League Herschel 400 list - Alle objecten uit de Herschel 400 lijst De Herschel II lijst Deze lijst bestaat uit 400 mooie objecten uit de NGC catalogus en is bedacht door een aantal Amerikaanse amateur astronomen. De lijst is bedoeld als volgende stap als alle Messier objecten al gezien zijn èn alle objecten uit de Herschell 400 lijst. Bijbehorende links: Astronomy League Herschel II list - Alle objecten uit de Herschel II lijst De Deepmap 600 lijst Deze lijst bestaat uit 600 mooie objecten uit de NGC catalogus en is bedacht door de Amerikaanse amateur astronoom Steve Gottlieb. De lijst is bedoeld als volgende stap als alle Messier objecten al gezien zijn. Naast nevelachtige objecten bevat deze lijst ook 85 interessante dubbelsterren en 22 interessante variabele sterren. Bijbehorende links: Deepmap 600 list - Alle objecten uit de Deepmap 600 lijst De Urban lijst Deze lijst bestaat uit 87 mooie objecten die vanuit de stad te zien zijn en is bedacht door een aantal Amerikaanse amateur astronomen. Dus ook als je geen donkere waarneemplek tot je beschikking hebt valt er al genoeg te zien. Bijbehorende links: Astronomy League Urban list - Alle objecten uit de Urban lijst | ||||||||||||||||||||||||||||||||
