Rechte Klimming en declinatie

De declinatie is de afstand van een hemellichaam tot de hemelevenaar. Deze afstand wordt in graden uitgedrukt.

De hemelevenaar of hemelequator is een denkbeeldige lijn. Hij verdeelt de sterrenhemel in een noordelijke en een zuidelijke helft. Net zoals de evenaar op aarde.

Die verdeelt de aarde in een noordelijke en een zuide lijke helft.

Alle sterren op de hemelevenaar hebben een declinatie van 0 graden. Staat een ster ten noorden van de hemel evenaar, dan is de declinatie positief (+). Ten zuiden van de hemelevenaar is de declinatie negatief (-). Zo heeft de noordelijke hemelpool een declinatie van +90°.

De zuidelijke hemelpool heeft een declinatie van -90°.

De declinatie van een ster kun je vergelijken met de geografische breedte van een plaats op aarde.

De Rechte Klimming lijkt wel wat op de geografische
lengte. Ook hier is er een nullijn. Deze loopt van de noordelijke naar de zuidelijke hemelpool. Maar natuurlijk niet over Greenwich. Dat bestaat niet aan op de hemelbol.

Als nullijn hebben we daarom de lijn genomen, die over het lentepunt loopt. Het lentepunt is het punt waar de zon staat bij het begin van de lente. Het lentepunt ligt in het sterrenbeeld Vissen.

De Rechte Klimming van een hemellichaam is de afstand van deze nullijn tot dat hemellichaam. Bij de geografische lengte op aarde kennen we oosterlengte en westerlengte.

Aan de hemel kennen we dit onderscheid niet. De Rechte Klimming wordt maar in één richting gemeten. Vanaf de nullijn tegen de wijzers van de klok in. Ook werken we niet met graden. De Rechte Klimming wordt in uren, minuten en seconden uitgedrukt. We kunnen een cirkel namelijk ook in 24 uur verdelen in plaats van in 360 graden. Eén uur telt dan 15 graden. Eén zo'n uur wordt weer verdeeld in 60 (boog)minuten en één minuut weer in 60 (boog)seconden.

De Rechte Klimming wordt vaak afgekort tot RK.

Lees zo nodig ook het verhaal bij geografische lengte
en breedte.