Claudius Ptolemaeus
Claudius Ptolemaeus
|
Claudius Ptolemaeus was een beroemd Grieks sterrenkundige,
geograaf, wiskundige en muziektheoreticus die leefde in
Alexandrië van 87 tot 150 na Christus. Zijn belangrijkste werk
schreef hij in het jaar 137 onder de naam «
Megalè suntaxis
tès astronomias». Dat betekent: «Grote verhandeling over de
sterrenkunde». Dit werk bestaat uit maar liefst 13 delen. Het
geeft een compleet overzicht van de sterrenkunde in de Oudheid.
Ook bevat het werk de oudst bekende catalogus van helderheden
van meer dan duizend sterren alsmede 48 namen van sterren
beelden die heden ten dage nog steeds worden gebruikt.
In de negende eeuw werd dit werk vanuit het Grieks in het
Arabisch vertaald. Onder zijn Arabische titel «
Almagest» dat
«grootste» betekent, is dit werk wereldberoemd geworden. In
de 12e eeuw volgde nog een Latijnse vertaling. Tot in de 16e
eeuw is de Almagest het belangrijkste sterrenkundige werk
geweest. Het geeft een compleet overzicht van de sterrenkunde
in de Oudheid.
Ptolemaeus dacht dat de aarde in het middelpunt van het heelal
stond. De zon, planeten en sterren zouden om de aarde heen
bewegen. Dit wereldbeeld noemen we het
geocentrische wereld
beeld omdat de aarde (geo is het Griekse woord voor aarde)
hierin centraal staat.
Tegenwoordig weten we dat niet de aarde maar de zon een
centrale plaats in het zonnestelsel inneemt en dat alle
planeten om de zon bewegen. Dit wereldbeeld noemen we het
heliocentrische wereldbeeld (helios is het Griekse woord
voor zon).
Ptolemaeus heeft nog veel meer wetenschappelijke boeken
geschreven. Zijn «Geographia», een gids voor het maken van
kaarten, heeft grote invloed gehad. Niet alleen op ontdek
kingsreizen, maar ook op de cartografie. Dat is de weten
schap die betrekking heeft op geografische kaarten en haar
vervaardiging.
Andere werken van Ptolemaeus waarin wiskundige hulpmiddelen
voor de astronomie behandeld worden zijn «Analemna, Planis
phaerium» en «Hypotheses planetarum» dat over de beweging
van de planeten gaat. Zijn «Optica» bevat onder meer
metingen over lichtbreking en zijn «Harmonica» vormt een van
de belangrijkste bronnen voor de kennis van de antieke
muziektheorie.